Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin 22 Mayıs 2008 tarihinde kabul ettiği 5765 sayılı kanun ile 2809 sayılı Yükseköğretim Kurumları Teşkilâtı Kanununa eklenen Ek Madde 95 uyarınca Ardahan Üniversitesi kurulmuştur.
Ardahan Üniversitesi kurulduğu tarih itibarıyla;
a)Rektörlüğe bağlı olarak yeni kurulan İktisadî ve İdarî Bilimler Fakültesi, Mühendislik Fakültesi ile Kafkas Üniversitesi Rektörlüğüne bağlı iken adı ve bağlantısı değiştirilerek oluşturulan ve Rektörlüğe bağlanan Ardahan İnsani Bilimler ve Edebiyat Fakültesinden,
b)Kafkas Üniversitesi Rektörlüğüne bağlı iken adı ve bağlantısı değiştirilerek oluşturulan ve Rektörlüğe bağlanan Ardahan Meslek Yüksekokulu ile Ardahan Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulundan,
c)Rektörlüğe bağlı olarak yeni kurulan Sosyal Bilimler Enstitüsü ile Fen Bilimleri Enstitüsünden oluşmuştur.
Ardahan İnsani Bilimler ve Edebiyat Fakültesi bünyesindeki Azerbaycan Türkçesi ve Edebiyatı, Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları, Tarih ile Türk Dili ve Edebiyatı Bölümlerine 2009-2010 Eğitim-Öğretim Yılından itibaren ilk defa öğrenci alımı yapılmıştır.
2010-2011 Eğitim-Öğretim Yılından itibaren söz konusu bölümlere ilaveten Tarih ile Türk Dili ve Edebiyatı Bölümlerinin ikinci öğretim programlarına ilk defa öğrenci alımı yapılmıştır.
2013-2014 Eğitim-Öğretim Yılından itibaren Gürcü Dili ve Edebiyatı Bölümüne ilk defa öğrenci alımı yapılmıştır.
2015-2016 Eğitim-Öğretim Yılından itibaren Arkeoloji, Arkeoloji (İÖ), Coğrafya ile Rus Dili ve Edebiyatı Bölümlerine ilk defa öğrenci alımı yapılmıştır.
2017-2018 Eğitim-Öğretim Yılından itibaren Rus Dili ve Edebiyatı (İÖ) ile Sosyoloji Bölümlerine ilk defa öğrenci alımı yapılmıştır.
2018-2019 Eğitim-Öğretim Yılından itibaren Sanat Tarihi Bölümüne ilk defa öğrenci alımı yapılmıştır.
2019-2020 Eğitim-Öğretim Yılından itibaren İngiliz Dili ve Edebiyatı (İngilizce) Programına ilk defa öğrenci alımı yapılmıştır.
2021-2022 Eğitim-Öğretim Yılından itibaren Felsefe Bölümüne ilk defa öğrenci alımı yapılmıştır.
04 Ağustos 2022 tarihli ve 31913 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 5919 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile Ardahan Üniversitesi Rektörlüğüne bağlı Ardahan İnsani Bilimler ve Edebiyat Fakültesinin adı İnsani Bilimler ve Edebiyat Fakültesi olarak değiştirilmiştir
