Arkeoloji Bölümü

BÖLÜM TANITIMI

1. Arkeoloji.

2. İnsani Bilimler ve Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü içinde yürütülecektir.

3. Programın öğrenim dili Türkçe olup 50 öğrenci I. Öğretim, 50 öğrenci II. Öğretim şeklinde olacak ve hazırlık sınıfı olmayacaktır.

4. Arkeoloji Bölümü’nün sahip olduğu temel amaç Türkiye’nin ve komşu ülkelerin kültürel tarihine duyulan akademik sorumluluktur. Bu açıdan bölüm; anıtlar ve ören yerlerinin korunmasını ve Türkiye’nin kültürel tarihine ilişkin arkeolojik araştırmalara katkıda bulunmayı hedeflemektedir. Aynı zamanda öğrencilerin farklı konular ve sorunlar üzerine geniş ve ayrıntılı bir teorik bilgiye sahip olmaları, katılacakları kazı çalışmaları ya da yüzey araştırmaları ile de pratik ve teknik bilgi açısından deneyim sahibi olmaları amaçlanmaktadır. Bu doğrultuda öğrencilerin akademik ve entelektüel anlamda avantajlı olmaları sağlanacaktır. Ülkemizin Arkeolog ihtiyacını karşılamak üzere sahanın temel bilgileriyle donatılmış elemanlar yetiştirmek, Arkeoloji programının temel amacıdır.

5. Program müfredatında bulunan dersleri takip eden ve bu derslerin bütün sınavlarından başarılı olan (en az 216 ders kredisi alan), aynı şekilde programın gerektirdiği bitirme tezi gibi uygulama ve araştırmaya yönelik gereklilikleri yerine getiren öğrenciler yukarıda belirtilen amaçları somut olarak yerine getirmiş sayılırlar.

6. Bölgede arkeolog ihtiyacını karşılamak üzere sahanın temel bilgileriyle donatılmış elemanlar yetiştirmek gerekmektedir. Arkeoloji bölümünün kuruluşunun temel amacı müzesi dahi bulunmayan bir kentin gerek kültür envanterinin gerekse bölgenin arkeolog ihtiyacını karşılamaya yöneliktir. Tarih cenneti olan ülkemizin arkeoloji ve dolaylı olarak da turizm yönünden gelişimine katkıda bulunmak ve ülkeye yeni nesil arkeologlar yetiştirmek amacıyla öğrenci alınması gerekmektedir. Ardahan bölgesinde henüz tespit edilmemiş yüzlerce arkeolojik kalıntı bulunmaktadır. Gelecekte bölgede, kazı ve araştırma yapacak olan yerli ve yabancı bilim adamları da arkeoloji bölümünün etkin ve yetkin öğrencileri ile birlikte bölgeyi tanıyan arkeologlarla beraber çalışacaklardır.

7. Önerilen program, fakülte içerisinde yürütülmekte olan Tarih ve yeni açılacak bölüm olan Coğrafya bölümleri ile işbirliği içerisinde yürütülecektir. Arkeoloji bölümü olarak bölgede yapılacak olan “İl Kültür Envanteri” çalışmaları yukarıda adı geçen bölümlerle işbirliği içerisinde yapılacaktır. Tarih bölümü, bölgenin tarihsel gelişimini tam olarak tespit edecektir. Coğrafya bölümü ise özellikle eski yerleşim yerlerinin hangi coğrafik şartlara bağlı olarak oluştuğunu ve coğrafyanın hangi ekonomik alt yapıya dayalı bir yaşam şeklini düzenlediğini ortaya çıkartacaktır.

8. Mevcut bölüm altında ikinci bir program açılması şu an için düşünülmemektedir.

9. Önerilen program, mevcut lisans programlarını gerek derslik sayısı bakımından, gerekse diğer nedenlerden dolayı zayıflatmayacaktır. Fakültemizde yeterli derecede derslik ve laboratuar bulunmaktadır.

10. Programın 2015-2016 eğitim-öğretim yılında başlatılacaktır. Programa alınması düşünülen öğrenci sayısı 50 I. ve 50 II. öğretim şeklinde toplam 100 olması düşünülmektedir.  Önümüzdeki beş yıl için, yıllar bazında alınması düşünülen öğrenci sayıları:

2016–2017 yıllarında 50 I. ve 50 II. toplam 100 öğrenci.

2017–2018 yıllarında 50 I. ve 50 II. toplam 100 öğrenci.

2018–2019 yıllarında 50 I. ve 50 II. toplam 100 öğrenci.

2019–2020 yıllarında 50 I. ve 50 I. toplam 100 öğrenci.

2020–2021 yıllarında 50 I. ve 50 I. toplam 100 öğrenci.

11. Programdan mezun olanlar Arkeolog unvanı alacaklardır.

12. Programdan mezun olacak Arkeologlar, Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı müzelerde, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Müdürlüklerinde, Rölöve Müdürlüklerinde, Belediye veya İl Özel İdare bünyesinde kurulan KUDEB’de (Koruma Uygulama ve Denetim Büroları), Özel Müzelerde veya Maden Tetkik Arama Enstitüsü’nde istihdam edilebileceklerdir. Mevcut Eski Eserler Yasası kapsamında Özel Müze veya koleksiyonerler haricinde piyasanın Arkeologlara şuan için talebi bulunmamaktadır. Ama Avrupa Birliği uyum yasaları kapsamında ülkemizde, önümüzdeki yıllarda inşaatların temel kazılarını denetleyecek olan Arkeoloji Şirketlerinin kurulmasının mümkün olmasıyla birlikte, arkeologların istihdam alanı oldukça genişleyecektir.

13. Program müfredatında bulunan dersleri alan ve bu derslerin bütün sınavlarından başarılı olan (en az 216 saatlik kredi gereklidir), aynı şekilde programın gerektirdiği bitirme tezi gibi uygulama ve araştırmaya yönelik gereklilikleri yerine getiren öğrenciler yukarıda belirtilen amaçları somut olarak yerine getirmiş ve mezun olmuş sayılırlar.

14. Programdan mezun olabilmek için staj veya benzeri çalışma yapılmasına gerek yoktur.

15. Öğrencilerin alması gereken zorunlu ve seçmeli tüm derslerin kodları, adları ve kredileri, Türkiye Yükseköğretim Yeterlikleri ve Alan Yeterlikleri dikkate alınarak dönem bazında Ek 1’de gösterilmiştir.

16. Programda yer alan tüm derslerin içeriği, izlenecek ders kitabı ve yardımcı kitaplar Ek-1’de belirtilmiştir.

17. Önerilen programın II. programı olması halinde, öğretim elemanı başına düşen ortalama ders yükü dördüncü akademik yılda en fazla 30 saattir. Kişi başı öğrenci sayısı ise 30 olacaktır.

 2. AKADEMİK ALTYAPI

 1. Önerilen programda ders verecek öğretim elemanları için Ek-2’(Ek-2a ve Ek2b) de verilen tabloda yer almaktadır.

2. Ek-2 deki tabloda belirtilen öğretim elemanlarının özgeçmişleri, Ek-3’te verilen örneğe göre hazırlanmıştır.

3. Programın yürütülebilmesi için ihtiyaç duyulan elemanlar birinci yıl (2015-2016) bir Araştırma Görevlisi ve bir Öğretim Görevlisidir. İkinci yıl (2015-2016) ve sonrası için ihtiyaç duyulan öğretim elemanı bir adet Yrd. Doç. Dr. (Ön Asya Arkeolojisi Uzmanı), bir adet Öğretim Görevlisi (Grekçe veya Latince bilen) ve bir adet Öğretim Görevlisi (Çizim ve kazı tekniklerini bilen) gerekmektedir.

3. FİZİKİ ALTYAPI

 1. Programın yürütülebilmesi için bu programa ayrılan mevcut toplam alanı 1000m2 olan ve 4 adet sınıfı bulunmaktadır. Sınıfların her biri 250m2’lik bir alana sahiptir.

2. Sınıfların içinde 1 adet datashow, 1 adet datashow perdesi ve bilgisayar donanımı bulunmaktadır. Sınıfların öğrenci kapasitesi 90 kişiliktir.

3. Mevcut laboratuar veya uygulama alanı şu an için bulunmamaktadır. Ancak fakültede yeteri derecede laboratuar olabilecek mekân bulunmaktadır. Bu alanlar ileride uygulama alanı, laboratuar v.b. şekilde değerlendirilecektir.

4. Mevcut laboratuar, uygulama alanı v.b olabilecek alanların kapasitesi yaklaşık 300m2’dir. Bu mekânlarda aynı anda yaklaşık 100 öğrenci beraber çalışabilir.

5. Mevcut imkânlara ek olarak yeni fiziki alan (sınıf, stüdyo, laboratuar, öğretim üyesi ofisi, v.b.) gerekmektedir.

6. Eğitim-öğretim için mevcut bilgisayar ekipmanları, Öğretim üyelerinin kullandığı mevcut 3 bilgisayar ve 5 adet ofis bulunmaktadır.  İki bilgisayar Arkeoloji bölümünün yazışmalarında ve çalışmalarında kullanılmaktadır. Bilgisayar ekipmanı olarak mevcut 2 adet yazıcı ve 1 adet tarayıcı bulunmaktadır.

Mevcut Olan Malzemeler:

a) Bilgisayar 3 adet

b)Yazıcı 2 adet

c) Tarayıcı 1 adet

Ek Olarak Alınması Düşünülen İhtiyaç Malzemeleri

a)      4 adet bilgisayar ve yazılımı; iki adedi derslikler için, 2 adedi ise Öğretim Görevlisi ve Araştırma Görevlisi içindir.

b) Fotograf Makinesi, 1 adet

7. Şu an için bölümümüzde laboratuar bulunmamaktadır. Öğrenci alımı ile birlikte bir laboratuar kurulması düşünülmektedir.

8. Programın yürütülebilmesinde gerekli sarf malzemeleri için yılda 10.000 TL’ye ihtiyaç duyulmaktadır.

9. Önerilen programla ilgili olarak üniversite ve bölümümüz kütüphanesinden yararlanılabilir. Üniversitemizin, birçok elektronik kütüphaneye üye olması, öğrencilere Arkeolojiyle ilgili son çıkan yayınları takip imkânı sağlayacaktır. Aşağıda bölüm öğrencilerinin kolaylıkla ulaşabileceği bazı kitapların listesi verilmiştir.

KİTAP BAŞLIĞI

YAZARLAR

BASIM YILI

AIEMA-Türkiye The Proceeding of the International Mosaics Corpus of Turkey

Edit. M.Şahin

2008

Anadolu Arkeolojisi

V.Sevin

2003

Anadolu Megalitleri

B.Yükmen

2003

Anadolu Selçuklu Sikkelerinde Yazı Dışı Figüratif Öğeler

G.Parlar

2001

Ana Hatlarıyla Mezopotamya

H.J.Nissen

2004

Anatolia Antiqua IX

 

2001

Anatolia Antiqua XV

 

2001

Ancient Gems and Finger Rings

J.Spier

1992

Antik Anadolu Coğrafyası

Strabon, Çev.Adnan Pekman

2000

Antik Çağ’da Hamamlar ve Yıkanma

F.Yegül

2006

Antik Çağda Kentler Nasıl Kuruldu

 R.E.Wycherley

1986

Antik Roma’da Mimarlık ve Mühendislik

F.Kretzshmer

2000

Antik Numizmatik ve Anadolu

O.Tekin

1992

Archaeological excavations at Caesarea Maritima

J.Patrich

2008

Antik Yunanda Mitoloji

R.Agizza, Çev.Z.Z.İlkgelen

2006

Asia Minor Studien, Band 60

 

2008

Between the Rivers and over the Mountains

M.Frongipone, H.Hauptmann v.d.

1993

Belkıs/Zeugma ve Mozaikleri

M.Önal v.d.

2006

Birecik Halfeti, Suruç, Bozova İlçeleri ile Rumkale’deki Taşınmaz Kültür Varlıkları

Aynur Durukan v.d.

1999

Bozkır ve çevresinin Antik Tarihi ve eserleri

M.Yılmaz

2005

Şanlıurfa Camileri

C.Kürkçüoğlu

1993

Çayönü, Neolitik in Turkey The Cradle of Civilization/New Discoveries, İstanbul 1999

A.Özdoğan

1999

Çok Dilli Arkeoloji Sözlüğü

 

H.Çambel, G.Arsebük, S. Kantmann,

1994

Coinage and Identity in the Roman provinces

C.Howgego, V.Heuchert, A.Burnett

2005

Dall’Euphrate Al Mediterraneo, Fırat’tan Akdeniz’e

 

2005

Die Letzten Stunden von Herculaneum,

J.Mühlenbrock, D.Richter

2004

Diyarbakır Tarihi

Ş.Beysanoğlu

1998

Doğu Anadolu Bölgesi’nde Erken Demir Çağı Kale ve

Nekropolleri. Early Iron Age Fortresses and Necropolises in East Anatolia.

O.Belli,  E. Konyar

2003

Eastern Turkey, An Architectural and Archeological Survay, Vol.IV

T.A.Sınclair

1990

Eskiçağ’da Harran

A.Özfırat

1994

Genel Numizmatik Sözlüğü

A.Semih TULAY

2001

Eski Çağda Eğe Bölgesi

G.E.Bean, Çev.İ.Delemen

1995

Erken Dönem Osmanlı Mimarisinde Taç Kapılar

Ş.Çakmak

2001

Gedikli Karahöyük I

R.Duru

2006

Gods and Goddesses

B.Kulaçoğlu

1992

Gottkönige am Euphrat

J.Wagner

200

Harran  Ovası Yüzey Araştırmaları I-II

N.Yardımcı

2004

Hellenistic Sculpture

R.R.R.Smith

1991

Hellenistic Engraved Gems,

D.Plantzos

1999

Hititler Devrinde Anadolu I-III

A.Ünal

2005

Hitit Sanatı, İstanbul.

A.M.DARGA

1992

Urfa Haçlı Kontluğu Tarihi I

I.Demirkant

1990

Kazı Sonuçları Toplantısı XII-XX

 

1991-2000

Kuruçay Höyük I-II

R.Duru

1994, 1996

La Ceramique Romaine D’argos

C.Abadie-Reynal

2007

Les cities enfouies

A.Barbet

1999

Les Sceaux de Delos 1, Sceaux Puplics, Apollon,  Helios, Artemis, 

                             Hekate, Paris,

M.F.Boussac

1992

Nekropolen und Graber

R.Ergeç

2003

Nemrut Dağının Zirvesinde Tanrıların tahtları

F.K.Dörner

1990

Ege ve Yunan Tarihi

A.Müfit Mansel

1971

Mitoloji Sözlüğü

P.Grimal, Çev.S.Tamgüç

1997

Müze Kurtarma Kazıları Semineri I-XV

 

1990-2005

Ortaçağ ve Sonrasında Van Gölü Çevresi Mimarlığı II Bitlis

A.Uluçam

2002

Ortaçağ’da Urfa

A.Ekinci

2006

Önasya Arkeolojisi Seramik Terimleri

 

A.T.Ökse

1993

Petra, A city Forgotten and Rediscovered

J.Frösen, Z.T.Fiema

2002

Reliefs of Azatiwataya

F.Cimok

2008

Roads of Ancient Anatolia

T.Harada, F.Cimok

2008

Roman Coins, Museum of Anatolian Civilization

M.Araslan

1992

Roma İ;mparatorluk Dönemi Lahitleri

G.Koch

2001

Roman  Provincial Coinage

A.Burnet, M.Amandry

1992

Roman Sculpture

D.E.E. Kleiner

1992

Roma Sikkeleri

N.Baydur

1998

Şanlıurfa, Uygarlığın doğduğu şehir

A.Cihat Kürkçüoğlu v.d.

2002

Uluburun Gemisi

Ünal Yalçın v.d.

2006

Uluslar arası Geçmişten Geleceğe Zeugma Sempozyumu

Editör R.Ergeç

1006

III.Uluslararası Türkiye Mozaik Korpusu Sempozyumu Bildirileri

Editör M.Şahin

2006

TAY Sayı 1-4

Savaş Harmankaya v.d.

 

The Hitites and Hattuşa

F.Cimok

2008

The Emperor in the Roman Wold

F.Millar

2001

The Limits of Empire

B.Isiac

2004

The Syro-Phoenician  Tetradradrachms and Their Fractions from 57 B.C. to AD 253

M. and K.Prieur

2000

The Twin Town Zeugma on the Euphrates

D.Kennedy

1998

Tille Höyük

J.Moore

1993

Tilmen, a forgotten capital city

R.Duru

2003

Troia, Düş ve Gerçek

 

2001

Yakındoğu Uygarlıkları Ansiklopedisi, Mezopotamya

M. Roaf,

1996

Yitik Miras’ın Dönüş Öyküsü

 

2003

Türkiye’de Eski eser Kaçakcılığı

H.Karaduman

2007

Zeugma II, Peintures Murales Romaines

A.Barbet

2005

Zeugma Tetradrahmi Definesi/Zeugma Tetradrahcm Hoards

M.Önal

2008

Zeugma Kil Mühür Baskıları/Clay Seal İmpressions of zeugma

M.Önal

2007

 10. Önerilen program için gelecek öğrencilere uygun olarak 1 adet merkezi yemekhane, 1 adet kafeterya ve 1 adet kapalı spor salonu bulunmaktadır. 

Ekler

EĞİTİM - ÖĞRETİM

Bölümün Lisans Programı çerçevesinde öğrenciler, Prehistorik Dönemlerden başlayarak Doğu Roma Dönemi’nin sonlarına kadar, başta Anadolu olmak üzere Orta Asya, Kafkasya, Karadeniz, Mezopotamya ile tüm Akdeniz ve çevre kültür bölgelerinin karşılaştırmalı arkeolojisiyle ilgili oldukça zengin ders içeriğinden seçim yapabilmekte ve istedikleri alanda uzmanlaşabilmektedirler. Derslerde arkeolojik kalıntılara ağırlık verilerek tarih, mimarlık, heykeltıraşlık, seramik, sikke ve diğer küçük buluntular konusunda teorik bilgiler aktarılmaktadır. Teorik derslerin yanı sıra öğrenciler kazı ve araştırma yöntemleri, küçük buluntu çizim teknikleri ya da Jeo-Arkeoloji gibi uygulamalı mesleki dersler de alabilmektedirler. Lisans eğitimleri sırasında öğrenciler, arazi çalışmalarına ve bölüm tarafından yürütülen araştırmalara katılabilmekte, derslerde öğrendiklerini arazi çalışmalarıyla pekiştirebilmektedirler.